SZKOLNY KONKURS LITERACKI

Waria(n)ty opowieści

ROZSTRZYGNIĘTY!

Konkurs rozstrzygnięty, opowiadania ocenione, nagrody rozdane! Laureatów poznaliśmy podczas obchodów Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich. Zadaniem uczestników konkursu było napisanie opowiadania inspirowanego wybranym wierszem, piosenką, obrazem, rzeźbą lub fotografią. W ten sposób powstały rozmaite warianty opowieści – jedne podniosłe i refleksyjne, wzruszające i skłaniające do przemyśleń, inne zdystansowane, żartobliwe czy groteskowe. Miłośnicy słowa nie zawiedli – na konkurs wpłynęło 57 prac.

Uczestnicy konkursu inspirowali się głównie poezją. Wśród propozycji znalazły się odwołania do wierszy Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Bolesława Leśmiana i Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Nie zabrakło inspiracji muzycznych, zdradzających preferencje młodzieży. Amatorzy malarstwa odgrzebywali przede wszystkim dzieła wielkich romantyków, ale sięgali też po niepokojące i wizyjne obrazy Zdzisława Beksińskiego. Najmniej popularne w inspiracjach uczniowskich okazały się rzeźba i fotografia.

Tematyka opowiadań konkursowych była niezwykle zróżnicowana. Wśród historii miłosnych dominowały uczucia nieszczęśliwe, nieodwzajemnione, stracone, bez finałowego „I żyli długo i szczęśliwie”. Opowiadania – nazwijmy je „psychologicznymi” – roztrząsały głównie przyczyny szaleństwa, stanów lękowych, frustracji bądź targnięcia się na swoje życie. W opowieściach „dziwnych i niesamowitych” światy zaludniały rusałki, bestie-mutanty i inne potwory, w tym ludzkie. Pojawiły się też historie wojenne, dotyczące zarówno przeszłości, jak i projektujące nowy kataklizm w odległej przyszłości. Nie mogło zabraknąć tematu rodzinnego, podporządkowanego odwiecznej tezie o niemożności osiągnięcia porozumienia między rodzicami i dziećmi.

Uczestnicy konkursu podkreślali, że najtrudniejszym etapem w procesie tworzenia jest… początek, napisanie pierwszego zdania – wyjątkowego, niebanalnego, zapraszającego do zanurzenia się w historię. W kalejdoskopie zdań rozpoczynających opowiadania dominowały zdania „pejzażowo-pogodowe”: „Była pełnia księżyca”; „Nadciągała wielka burza z piorunami”; „Był zmierzch”; „Wyłaniające się zza chmur słońce przyniosło z sobą mocniejsze podmuchy wiatru, które zakłócały spokojny sen kobiety”. Niektórzy postawili na mocne wejście w historię („Dziś w nocy utonął Mariusz P.”; „Szedłem tam na pewną śmierć”), inni sięgnęli po konwencję baśniową („Dawno temu w małym miasteczku niedaleko Florydy mieszkała sobie królewna o imieniu Kate razem z ojcem wdowcem”; „W pewnym zamku, w pewnym królestwie, mieszkał młody książę”), jeszcze inni rozpoczęli od przedstawienia faktów „kalendarzowo-topograficznych” („Jest chłodna marcowa noc 1940 roku”; „Waszyngton, 10 lat temu”; „Jest rok 2031, sytuacja gospodarcza Polski jest kiepska, a żeby tego było mało, chodzą pogłoski o militarnym zagrożeniu ze strony Wschodu”) bądź „gestykulacyjno-mimicznych” („W pierwszej chwili Diana tylko marszczy brwi, bo nie chce jej się wierzyć w to, co widzi”; „Popatrzyła na niego i znacznie wykrzywiła usta w grymasie”). Opowiadania rozpoczynały się również od czytania listu, wspominania słów kogoś dawno umarłego, czytania gazety czy oglądania wiadomości telewizyjnych.

Młodzież pamiętała również o nieszablonowym zakończeniu opowiadania. Wśród najbardziej frapujących finałów znalazły się takie: „Zejdź mi z oczu! Amen”; „Spojrzałam w dół, na wycieraczce leżała koperta. Otworzyłam: «To jeszcze nie koniec» − przeczytałam”; „Pochłonęła nas otchłań, z której nie ma powrotu”; „Po kobiecie nie było śladu, a obok nas znajdował się napis z patyków: «Znikajcie. Jeszcze tu wrócę»”; „I we żwawych podskokach podyrdała przez fale. / Oj da-dana, da-dana! – w te zaświaty – oddale!”; „Spoczywałem na podmokłym od krwi mchu z kartką w ręku, na której widniały słowa: «Szedłem tam na pewną śmierć»”; „W chacie znalazł sznur i zaczepił go o gałąź. Sprawdziwszy, czy połączenie jest wytrzymałe, wdrapał się na drzewo, założył pętlę na szyję i dokonał żywota”.

Komisja oceniająca opowiadania (Izabella Chrostowska, Iwona Możejko, Łukasz Zdanowski i Dorota Kawałko jako przewodnicząca) stanęła przed nie lada wyzwaniem. Spośród kilkudziesięciu prac wytypowała te najbardziej wyjątkowe, ujmujące śmiałą wyobraźnią, twórczą swobodą, trafnością aluzji, oryginalnością i sprawnością językową.

Laureatami szkolnego konkursu literackiego zostali:

• I miejsce: Oskar Adasiewicz (3i1) za Opowieść oautorską, inspirowaną piosenką Megadeth Sweating Bullets (za najbardziej oryginalną historię i narrację, intrygującą kreację bohatera „zdeterminowanego”, ironię i sarkazm, niebanalny tytuł i niesztampowe zakończenie opowiadania);
• II miejsce: Bartosz Banach (3i1) za opowiadanie Droga w poznaniu siebie, inspirowane piosenką Opozycji Bogurodzica (za oryginalną formę opowiadania interaktywnego oraz wysiłek w realizowaniu kilku wersji opowieści);
• III miejsce: Klaudia Łubowicz (2R) za opowiadanie To, inspirowane piosenką Lindsey Stirling Take Flight (za wrażliwość i ciekawą konstrukcję refleksyjnego bohatera);
• wyróżnienie: Renata Renowicka (3E) za opowiadanie Utracone szczęście, inspirowane wierszem Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej Fotografia (za sprawność językową i konsekwencję w budowaniu historii);
• wyróżnienie: Natalia Batura (2i1) za opowiadanie Na skraju wytrzymałości, inspirowane piosenką Linking Park Crawling (za ciekawą konstrukcję narratora i przyjemnie dojrzałe zakończenie);
• wyróżnienie: Magdalena Kanclerz (3E) za opowiadanie Mijamy się, inspirowane piosenką Jarosława Chojnackiego I tak mijamy się, mijając (za autentyzm oraz nieoczywistą historię miłosną, choć zanurzoną w codzienność i monotonię);
• wyróżnienie: Adrian Wawrzeniuk (2i2) za opowiadanie Bestia, inspirowane rzeźbą Hermana Matzena Anioł zwycięskiej śmierci (za umiejętność budowania napięcia).

Nagrody w konkursie − tablet, czytnik ebook, pendrive oraz książki − ufundowali Starostwo Powiatowe w Ełku, Zespół Szkół nr 5 w Ełku, sklep komputerowy MASZKOMP, biblioteka ZS nr 5, Księgarnia i Hurtownia Taniej Książki „Tuliszków” oraz Wydawnictwo Czarna Owca.

Iwona Możejko